Per 1 februari 2022 is het verplicht om bij ingrijpende renovatie van woningen en utiliteitsgebouwen een minimale hoeveelheid hernieuwbare energie op te wekken met zonnepanelen of warmtepompen.
Deze verplichting is een wijziging in het Bouwbesluit 2012 en het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) die voormalig Minister van BZK, Ollongren, net voor de aantreding van de nieuwe minister, officieel heeft laten publiceren in het Staatsblad. Ollongren vindt de invoering belangrijk in het licht van de lange termijn klimaatdoelstellingen. Een ingrijpende renovatie van een gebouw vindt vermoedelijk slechts 1 keer in de 30 jaar plaats. Over 30 jaar, ruim na 2050, moet de gebouwde omgeving in Nederland, net als alle andere sectoren, klimaatneutraal zijn. Met de invoering worden desinvesteringen voorkomen die niet passen bij een klimaatneutrale gebouwde omgeving in 2050.
Wat is een ingrijpende renovatie?
De verplichting voor het opwekken van een minimale hoeveelheid hernieuwbare energie bij een ingrijpende renovatie vloeit voort uit de EU-richtlijn Renewable Energy Directive II (RED II). In Nederland is, bij de implementatie van de Europese richtlijn, gekozen voor de oppervlaktemethode. Daardoor is sprake van een ingrijpende renovatie wanneer meer dan 25 procent van de oppervlakte van de gebouwschil wordt vernieuwd, veranderd of vergroot. Bijvoorbeeld wanneer een dak of gevel volledig wordt opengelegd en vernieuwd. Daar vallen geen maatregelen onder zoals na-isolatie van een spouwmuur of enkelsteensbuitenmuren aan binnen- of buitenkant en na-isolatie onder dakpannen of tegen het dakbeschot.
De verplichting geldt alleen wanneer een technisch bouwsysteem voor ruimteverwarming of ruimtekoeling deel uitmaakt van de ingrijpende renovatie. Van dat gedeeltelijk vernieuwen, veranderen of vergroten van een technisch bouwsysteem is sprake wanneer een of meer van de centrale warmte-, koude-, of warmwateropwekkers of centrale ventilatie-units veranderd wordt of wanneer een derde of meer van de afgiftelichamen – meestal radiatoren – of inbouwarmaturen wordt geïnstalleerd, vervangen of verbeterd.
Kortom, in beginsel geldt de eis voor een minimumwaarde hernieuwbare energie voor alle bestaande gebouwen die ingrijpend gerenoveerd worden en waarbij de verwarmings-of koelinstallatie(s) deel uitmaken van de renovatie, zowel voor woningbouw als utiliteitsbouw.
De reikwijdte van de nieuwe regel is waarschijnlijk beperkt, want naar verwachting gaat het om een paar honderd gevallen per jaar.
Uitzonderingen
Op de verplichting zijn een aantal uitzonderingen van toepassing:
- voor gebouwen met gebruiksfuncties die een lage energievraag kennen
- voor bouwwerken die aangesloten zijn of aantoonbaar binnen 3 jaar na de renovatie aangesloten worden op een warmtenet.
- als het vanwege locatiegebonden omstandigheden of technische belemmeringen niet mogelijk is aan de eis te voldoen.
- als de maatregelen niet binnen 10 jaar kunnen worden terugverdiend.
Rekentool minimumwaarde hernieuwbare energie (HE)
De vereiste minimumwaarde HE is afhankelijk van de verhouding tussen het dakoppervlak en de gebruiksoppervlakte van de situatie na de ingrijpende renovatie. Met behulp van een rekentool bepaalt u eenvoudig de minimumwaarde en hoeveel zonnepanelen nodig zijn om aan de verplichting te voldoen. Als u andere technieken gebruikt of een combinatie daarvan, dan is een NTA 8800-berekening nodig om de hoeveelheid HE te bepalen.
